Bootstrap ve Web Tasarımda Kişisellik27.07.2013

boot1

Aslında anlatacağım konu yalnız Bootstrap'la ilgili değil; tasarımcılar için başlangıç ve geliştirme aşamalarında kolaylık sağladığına inanılan tüm CSS-JS araçları ve kütüphaneleriyle ilgili. Başlamadan belirtmek istedim.

Bootstrap'ı /Buutstrap/ diye okurum.

Responsif tasarım anlayışının gürleye gürleye akıp, taş taş üstünde bırakmayana kadar her tarafı sardığı -beni bile...- ama ortalıkta -mesela Türkiye'de- bu anlayışın getirdiği bütün zorlukları başından sonuna kadar tek başına göğüsleyecek eleman(insan) sayısının çok da fazla olmadığı bir zamanda gerek responsiflik, çapraz(?)-tarayıcı uyumluluğu gerekse arayüzle ilgili çeki düzen vermeler sağlayan komple bir "başlangıç seti" ihtiyacı doğuyor, doğal olarak.

Responsiflikle Bootstrap olayının ilgisi, Bootstrap'ın tasarımcılara angarya işlerde kolaylık sağlama amacıyla yola çıkması ve responsif tasarımın bu angaryaları 35435 ile çarpması. Dolayısıyla, responsif tasarım anlayışının yayılması ve patlamasına paralel olarak çok sayıda yardımcı araç her tarafa saçılmaya başladı.

Web tasarımda angarya nedir?

Linklerin, butonların, form elemanlarının, başlıkların her türlüsünün renk ve biçimiyle tek tek uğraşmak zorunda kalmak mı? Bootstrap'ın sunduğu varsayılan stillere hiç dokunmadan sitesine uygulayanlara bakınca, bu site sahiplerinin yukarıda sayılan şeylerle uğraşmayı angarya olarak gördüğünü anlıyorum. Daha sonra anladığım şeyse, aslında sitenin tasarımına tamamen angarya gözüyle baktıkları. Çünkü linkler, butonlar, form elemanları ve başlıklar, içerikle birlikte, bir web sitesinin arayüzünün en önemli bölümünü oluşturur.

Şahsi fikrim, bir web sitesinin tasarımında, eğer tamamen özgün bir tasarım olacaksa, padding-margin değerleri dahil hiçbir detayın önceden hazırlanmış bir şablondan seçilemeyeceği.

Peki, web tasarımda angarya nedir?

Doctype satırını ve temel HTML iskeletini her seferinde bir yerden kopyalamak ya da yeniden yazmak aklıma gelen en büyük angarya. Her tasarımda kullandığınız bazı kodları bir yere kaydetmeyip her defasında internetten arayıp bulmak, bir angarya. Tasarımın kendisiyle ilgili şeyler bana göre angarya olamaz (aynı şablonlu tasarımlardan seri üretim yapmıyorsanız).

Bootstrap

Önce eleştirdiğim yanlarını yazıp sonra da tatlıya bağlamayacağım. Bana göre Bootstrap tamamen gereksizdir. Tek işlevi interneti standart temalarla kaplı bir yer haline dönüştürmek olsa gerek.

Yaratıcılığı öldürür, kişiselliği yok eder; her platformla ve ekran çözünürlüğüyle uyumlu ama klişe bir site ortaya çıkarır. Bence Bootstrap gibi kütüphaneler "toplu kullanım" için uygun değil. HTML'deki elemanları kendi içinde sınıflandırmak bu kadar zor bir iş değil, herkes kendi tasarımındaki elemanları sınıflandırabilir. Hele ki, Bootstrap gibi kütüphaneler bu sınıflara hazır biçimlendirmeler uyguluyor; bu biçimleri tamamen sıfırlamadan bu kütüphaneleri kullanmanın mantığı hazırcılık değilse nedir, sanırım hiç anlamayacağım.

Bence Türkiye'de bu tür kütüphanelerin çok sevilmesinin nedeni tasarımcıların, kendi siteleri "el-alem"in sitesine ne kadar benzerse sitelerinin o kadar iyi olacağını düşünmeleri.

Bloglar tek tip, her taraf jenerik özelliklerle dolu, her şey mükemmel.

Neyse...

Responsif tasarım demiştim. Responsif, yani farklı platformlara farklı geri dönüşler gerçekleştirip sitenin mobil ortamlara da hiç hız kesmeden akmasını sağlayan tasarımlardan yaratmak her zaman o kadar da zor değil, ben bile kendim hallettim. Yine de tam olarak sorunsuz çalışan bir sistem isteniyorsa, en baştan, farklı çözünürlüklere uyum sağlaması için tasarlanmış bir şablon kullanmalı/oluşturmalı.

Kişisellik

"İki-üç tane buton için farklı CSS yazmaya erinme" sorununuzu çözen bir kütüphane veya responsiflik, bir siteye sadece o sitenin tasarımcısı -kütüphaneler yığını değil- tarafından katılabilecek kişisellik ve özgünlükle takas edilmemeli. Kütüphane kullanmayı gerektiren durumlar tabii ki vardır/oluyor, ben sitenin tasarımını ortadan kaldırma derecesinde kullanımlara karşı olduğumu ifade etmeye çalıştım. Eyyorlamam Bugadar!